Cùng chung nguồn gốc và mục tiêu với hàng lọat những nguyên tắc, mô hình, phương thức quản lý sản xuất và quản trị doanh nghiệp theo phong cách Nhật Bản như 5S, Kaizen, Lean, khái niệm vòng kiểm soát chất lượng (Quality Control Circle/QCC), hay đôi khi được gọi là ngắn là vòng chất lượng, là một công cụ hỗ trợ và thúc đẩy nâng cao hiệu quả.

Hiệp hội các nhà khoa học và kỹ sư Nhật Bản (JUSE) định nghĩa QCC là một nhóm nhỏ bao gồm các nhân viên tuyến đầu tham gia với mục tiêu phát huy sức mạnh tập thể, phát hiện, phân tích, giải quyết hoặc đề xuất cải tiến những vấn đề liên quan đến quy trình sản xuất, chất lượng sản phẩm/dịch vụ (tuyệt đối không bao gồm các vấn đề phê bình cá nhân về nhân sự, chính sách lương thưởng…). Nói cách khác, QCC là công cụ hỗ trợ để việc thực hành văn hoá Kaizen (cải tiến không ngừng) trong tổ chức được thành công.

Từ khi được chính thức được JUSE công nhận vào năm 1962, chỉ trong vòng 15 năm, đã có hơn 1 triệu QCC được thành lập với khoảng 10 triệu công nhân tham gia. Những cải tiến mà QCC đem lại đã góp phần không nhỏ đưa hàng hoá “made in Japan” từ chỗ chất lượng kém, không ai muốn dùng trở thành sản phẩm yêu thích của nguời tiêu dùng trên toàn thế giới và từ đó đã vực dậy nền kinh tế Nhật Bản từ kiệt quệ sau Thế chiến lần thứ hai, trở thành cường quốc thế giới chỉ sau hơn 25 năm.

Chỉ riêng trong năm 1980, những thay đổi do đề xuất của nhân viên trong QCC đã giúp tiết kiệm 10 tỷ USD cho các công ty Nhật Bản. Ngày nay, QCC vẫn được duy trì tại Nhật Bản với gần 45.500 QCC được đăng ký với JUSE tính đến cuối năm 2014.

QCC theo chân các doanh nghiệp nước ngoài du nhập vào nước ta cũng xấp xỉ hai thập kỷ. Tuy nhiên, theo ông Phạm Ngọc Tuấn, Chủ tịch Viện Phát triển Quản trị và công nghệ mới IMT, người đã có 40 năm tiếp xúc, thực hiện và tư vấn triển khai quản lý sản xuất theo phong cách Nhật Bản trong các doanh nghiêp thì vẫn chưa ghi nhận được doanh nghiệp Việt Nam nào thực sự triển khai thành công QCC. Thực trạng này là do 4 lực cản, bao gồm:

Lãnh đạo doanh nghiệp chưa nhìn thấy tầm quan trọng của Kaizen và lợi ích của Kaizen. Triết lý quản lý này được hình thành dựa trên niềm tin là mọi thứ, mọi quy trình đều có thể thay đổi theo hướng hiệu quả hơn. Kaizen cần có QCC để thu thập kiến thức từ tất cả các nhân viên một cách thường xuyên để phát hiện kịp thời và giải quyết tận gốc rễ vấn đề, tăng cường văn hoá làm việc nhóm, tạo ra lợi ích rõ rệt cho doanh nghiệp.
Quản lý cấp trung e ngại sự hoạt động của QCC sẽ ảnh hưởng đến quyền lực và hoạt động của đơn vị do mình phụ trách, đặc biệt là khi QCC không bắt buộc phải có sự tham gia của người quản lý nhóm/tổ trưởng.
Không biết triển khai và duy trì QCC.
Công nhân chưa được đào tạo để sẵn sàng gia nhập, xây dựng và đóng góp vào QCC. Những người được lựa chọn vào QCC, ngoaì tinh thần tự nguyện, cần được trang bị kiến thức về 5S, 7 công cụ quản lý chất lượng, làm việc nhóm, brainstorming, phân tích vấn đề dựa trên biểu đồ xương cá Ishikawa…

Vậy QCC hoạt động như thế nào? Joshin sẽ chia sẻ ở bài viết sau.

Đọc tiếp:

————————-

JOSHIN – Industrial Training: